nguyên hàn

Trần Nguyễn Hãn 陳元扞
Trung Liệt Đại vương
Tượng Trần Nguyên Hãn ở thành phố Hồ Chí Minh Xì Gòn, Việt Nam
Binh nghiệp
Phục vụ	Nhà Trần và Nhà Hậu Lê
Thuộc	Nghĩa quân Lam Sơn (1418-1428) Quân team Đại Việt (1428-1429)
Năm bên trên ngũ	1420–1429
Cấp bậc	Thái úy
Tham chiến	Khởi nghĩa Lam Sơn Trận Chi Lăng - Xương Giang
Thông tin cẩn cá nhân
Sinh
Ngày sinh	1390
Nơi sinh	Sơn Đông, Lập Thạch, Vĩnh Phúc
Mất
Ngày mất	1429
Nơi mất	Sơn Đông, Lập Thạch, Vĩnh Phúc
Giới tính	nam
Chức quan	Tả tướng mạo quốc
Quốc gia	Đại Việt
Triều đại	Nhà Trần và Nhà Lê sơ
Truy phong
Tước hiệu
Trung Liệt Đại vương bởi Nhà Mạc Bạn đang xem: nguyên hàn
x t s

Trần Nguyên Hãn (chữ Hán: 陳元扞, 1390–1429) là mái ấm quân sự chiến lược Đại Việt thời Trần - Lê sơ. Ông là kẻ nằm trong loại dõi mái ấm Trần, nổi trội với việc nhập cuộc khởi nghĩa Lam Sơn vì thế Lê Lợi chỉ huy ngăn sự đô hộ của đế quốc Minh. Ông từng lưu giữ chức Tư loại (1424–1425), Thái úy (1427), lãnh đạo những trận tấn công giải tỏa Tân Bình, Thuận Hóa (1425–1426), vây hãm Đông Quan, công đập phá trở thành Xương Giang và ngăn lối tiếp tế của quân Minh vô Trận Chi Lăng – Xương Giang (1427).

Cuộc khởi nghĩa thắng lợi, Lê Lợi đăng quang ngọc hoàng, tức Lê Thái Tổ (1428). Trần Nguyên Hãn được phong thực hiện Tả tướng mạo quốc. Nhưng về sau vì như thế tính nhiều nghi ngờ, Thái Tổ bắt tội ông khiến cho ông tự động sát. Đến đời ngọc hoàng Lê Nhân Tông, ông vừa được đặc xá và Phục hồi chức vị.

Nguồn gốc[sửa | sửa mã nguồn]

Theo cuốn sách Đại Việt thông sử, Trần Nguyên Hãn người thị xã Lập Thạch, con cháu nội Tư loại Trần Nguyên Đán, đem trí thức, xuất sắc binh pháp.^[1]

Phạm Đình Hổ^[2] và Nguyễn Án vô sách Tang thương ngẫu lục, Trần Trọng Kim vô Việt Nam sử lược và Phan Kế Bính đều nhận định rằng Trần Nguyên Hãn là kẻ Hoắc Xa, thị xã Quảng Oai, Sơn Tây (nay nằm trong thị xã Ba Vì, Hà Nội). Trần Xuân Sinh bác bỏ lại ý bên trên. Ông bảo rằng bản thân từng cho tới xã Hoắc Xa (còn được gọi là Vân Xa), tuy nhiên dân xã này thờ Trần Khát Chân và bọn họ – dân xã này – cũng ko biết gì về Trần Nguyên Hãn cả. Từ luận cứ bên trên, người sáng tác này nhận định rằng Trần Trọng Kim vô Việt Nam sử lược và Phan Kế Bính tiếp tục phụ thuộc Tang thương ngẫu lục tuy nhiên lầm theo đòi.^[3]

Sách Đại Việt thông sử ghi chép rằng ông: Có trí thức, xuất sắc binh pháp và là loại dõi của Tư loại Trần Nguyên Đán.^[1] Trần Nguyên Đán là tôn thất mái ấm Trần, thực hiện quan liêu Tư Đồ, gửi gắm con cái bản thân mang đến Hồ Quý Ly, nên những khi Hồ Quý Ly cướp mái nhà Trần, bọn họ Trần bị thịt, chỉ mất con cái con cháu được Quý Ly mang đến sinh sống. Đến đời con cái là Trần Thúc Giao, Trần Thúc Quỳnh đầu mặt hàng, thực hiện ngụy quan liêu mang đến mái ấm Minh, bị mái ấm Hậu Trần thịt mọi người nằm trong 500 người, ko rõ rệt Trần Nguyên Hãn là con cái con cháu của người nào.^[4]

Tham gia khởi nghĩa Lam Sơn[sửa | sửa mã nguồn]

Gia nhập quân Lam Sơn[sửa | sửa mã nguồn]

Sách Đại việt thông sử chép rằng:Khi mái ấm Hồ tổn thất, quân Minh xâm lăng, trăm bọn họ lầm kêu ca, Trần Nguyên Hãn nuôi chí cứu vãn đời chung dân. Một hôm cho tới lễ thần ở đền rồng Bạch Hạc, thấy thần ở đền rồng núi Tản Viên bảo với thần ở đền rồng Bạch Hạc rằng trời tiếp tục sai Lê Lợi, đứa ở Lam Sơn thực hiện vua nước An Nam. Vì thế ông mới nhất vô Thanh Hóa tìm hiểu Lê Lợi, một lòng theo đòi. Lê Lợi biết tài lược của ông, đãi ngộ rất rất hậu, mang đến dự bàn mưu đồ kín, mang đến theo đòi tấn công giặc luôn luôn lập công. Năm Ất Tỵ (1425), ông được Lê Lợi mệnh lệnh mang đến ông nằm trong Thượng tướng mạo Lê Nỗ, chấp mệnh lệnh Lê Đa Bồ rước rộng lớn 1000 quân và một con cái voi chuồn tấn công những xứ Tân Bình, Thuận Hóa (tức là những tỉnh kể từ Quảng Bình cho tới Thừa Thiên-Huế ngày nay).^[1]

Đánh Tân Bình, Thuận Hóa[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Ất Tỵ (1425), ngày thu, mon 7, Lê Lợi trí khôn rằng trở thành quân Minh ở những xứ Thuận Hóa, Tân Bình tiếp tục kể từ lâu ko vấn đề tức với Nghệ An và Đông Đô, bảo những tướng: Người thực hiện tướng mạo xuất sắc xa xưa vứt khu vực rắn tấn công khu vực mền, rời khu vực mạnh tấn công khu vực yếu ớt, như vậy chỉ người sử dụng một nữa mức độ tuy nhiên nên công vội vàng đôi. Liền sai ông nằm trong Thượng tướng mạo Lê Nỗ, chấp mệnh lệnh Lê Đa Bồ rước rộng lớn 1000 quân và một con cái voi chuồn tấn công những xứ Tân Bình, Thuận Hóa.^[1][5][6]

Quân khởi nghĩa cho tới sông Ba Chính^[7] thì bắt gặp quân Minh. Trần Nguyên Hãn, Lê Nỗ, Lê Đa Bồ fake quân vô khu vực xung yếu, kín đáo phục kích ở Hà Khương nhằm bẫy giặc. Tướng Minh là Nhậm Năng rước không còn quân vô, ông nằm trong Doãn Nỗ, Lê Đa Bồ hợp ý binh tượng còn sót lại nhằm tấn công rồi fake cơ hội thất bại chạy. Nhậm Năng xua đuổi theo đòi, quân phục kích tấn công cặp phía hai bên, quân Minh vỡ vạc, bị chém và chết trôi thật nhiều.^[5][6][8]

Tuy thắng, tuy nhiên quân của ông và Doãn Nỗ đem không nhiều, tuy nhiên quân Minh vẫn nhộn nhịp, bọn họ sai người cung cấp báo và nài quân. Lê Lợi sai Lê Ngân, Lê Bôi, Lê Văn An rước 70 cái thuyền chiến vượt lên hải dương cho tới. Được tin cẩn thắng trận trước bại liệt, ngay lập tức quá thắng tấn công vô những xứ Tân Bình, Thuận Hóa. Quân và dân những điểm bị quân Minh cướp đều quy thuận, quân Minh rút vô trở thành cố thủ. Các xứ Tân Bình, Thuận hóa đều thuộc sở hữu nghĩa binh.^[5][6][8]

Tháng 9, năm Bính Ngọ (1426), Lê Lợi cảm nhận được tin cẩn báo của Đinh Lễ về thành công Tốt Động, Chúc Động ngay lập tức rước quân tiến thủ đi ra Bắc, hợp ý quân vây Đông Đô. Lê Lợi phân tách quân thực hiện 3 cánh, ngày 23 mon 10, sai Trần Nguyên Hãn, Bùi Bị rước rộng lớn trăm cái thuyền thủy quân, ngược loại sông Đại Lũng đi ra cửa ngõ sông Hát, rồi thuận loại xuôi cho tới bến Đông Sở Đầu sông Lô; sai Đinh Lễ rước rộng lớn 1 vạn quân cỗ kín đáo tiến thủ cho tới cầu Tây Dương; Lê Lợi đích thân mật dẫn binh tượng cho tới cửa ngõ Nam ngoài trở thành Đại La nhằm tấn công trở thành Đông Quan.^[6][8][9]. Đến tối, hồi canh tía, quân 3 mặt mày tấn công ập vô, phóng lửa thắp những nhà tại ngoài trở thành, sương lửa loà mịt lênh láng trời. Các doanh quân đóng góp ngoài trở thành của Phương Chính giành nhau chạy vô cửa ngõ trở thành xác bị tiêu diệt gối lên nhau. Quân Lam Sơn bắt không còn những người dân nội địa buộc cần theo đòi quân Minh và rộng lớn trăm con thuyền nằm trong thật nhiều vũ khí, nghi ngờ trượng. Quân Minh biết là quân dân những vùng ngay gần này đều theo đòi về nghĩa binh, từng ngày 1 quẫn trí, lại phủ thêm thắt tường lũy, thục mạng bị tiêu diệt cố thủ, nhằm đợi viện binh^[6][8][9].

Hạ trở thành Xương Giang[sửa | sửa mã nguồn]

Mùa thu, mon 9 năm Đinh Mùi, Trần Nguyên Hãn được phong thực hiện Thái úy. Lê Lợi sai Thái úy Trần Nguyên Hãn, Tư mã Lê Sát, thiếu hụt úy Lý Triện, Nguyễn Lý, tấn công trở thành Xương Giang.^[8][10][11]

Tướng lãnh đạo mái ấm Minh là Kim Dận lưu giữ trở thành này nhằm bảo đảm an toàn con phố rút về Bắc của quân Minh, nằm trong với những người mới nhất nhận chức là Lý Nhậm, đi ra mức độ cố thủ. Nghĩa quân vây hãm rộng lớn 6 mon, tấn công nhau ở Khoái Châu, Lạng Giang ko phân thắng phụ. Nghĩa quân ko lên được trở thành, Lê Lợi thấy viện binh tương hỗ của quân Minh chuẩn bị cho tới, mới nhất sai những tướng mạo, vô bại liệt đem Trần Nguyên Hãn, đi ra tấn công vội vàng.Lê Lợi sai những tướng mạo phủ khu đất, hé lối tấn công nhau với quân Minh, khơi lối ngầm, người sử dụng câu liên, giáo, nỏ cứng, hỏa tiễn biệt, hỏa pháo, tư mặt mày nằm trong tấn công, ko lênh láng một giờ tiếp tục hạ được trở thành. Lý Nhậm và Kim Dận tự động sát. Nghĩa quân thu vàng lụa, đàn bà rước chia đều cho các phía mang đến đấu sĩ. Vương Thông nghe tin cẩn thất bại trận cần thực hiện văn tế.^[8][10][11]

Tham gia vượt qua viện binh tương hỗ mái ấm Minh[sửa | sửa mã nguồn]

Ngày 18, mon 9 năm Đinh Mùi (1427), nhì cánh viện binh tương hỗ mái ấm Minh vì thế An Viễn hầu Liễu Thăng lãnh đạo tiến thủ vô Thành Phố Lạng Sơn và Kiềm quốc công Mộc Thạnh vô cửa ngõ Lê Hoa^[8][10][12] Ngày đôi mươi, cánh quân vì thế Liễu Thăng lãnh đạo bị Lê Sát, Lưu Nhân Chú, Trần Lựu, Lê Lãnh, Đinh Liệt, Lê Thụ tấn công bạo ở Chi Lăng, Liễu Thăng bị chém ở núi Mã Yên. Sau hàng loạt thất bại và nhiều tướng mạo soái bị tiêu diệt,Thôi Tụ, Hoàng Phúc dẫn quân tiến thủ lên, tuy nhiên bị Lê Lý và Lê Văn An rước 3 vạn quân vây hãm tư mặt mày, lại dựng rào lũy ở miêu tả ngạn sông Xương Giang nhằm ngăn chặn^[8][10][12].

Trong khi bại liệt Lê Lợi sai Trần Nguyên Hãn ngăn lối vận fake hoa màu quân Minh. Đầu mon 11, quân Lam Sơn tổng tiến công, quân Minh đại bại, bị thịt và bắt sinh sống toàn cỗ với mọi tướng^[8][10][12].

Hội thề nguyền Đông Quan[sửa | sửa mã nguồn]

Hội thề nguyền này – tuy nhiên về sau sách sử gọi là hội thề nguyền Đông Quan – ra mắt vô mon 12 năm 1427 bên trên phía phái mạnh trở thành, kè sông Cái. Trong list những người dân nhập cuộc hội thề nguyền của phía Lam Sơn, Trần Nguyên Hãn thay mặt đứng tên loại nhì, sau Lê Lợi^[13]

Chức vụ và khen ngợi thưởng[sửa | sửa mã nguồn]

Khoảng năm 1424–1425, Trần Nguyên Hãn là Tư loại. Năm 1427, sau thành công hãm Đông Quan, ông được phong là Thái úy

Đại Việt sử ký toàn thư ở chương X ghi chép "Đại hội những tướng mạo và những quan liêu văn võ nhằm ấn định công, ban thưởng, xét công cao thấp tuy nhiên ấn định loại bậc. Lấy quá chỉ Nguyễn Trãi thực hiện Quan phục hầu; tư loại Trần Hãn thực hiện Tả tướng mạo quốc; Khu mật đại sứ Phạm Văn Xảo thực hiện Thái Bảo; đều được ban quốc tính"^[8][14]

Xem thêm: cách quên đi một người

Cái chết[sửa | sửa mã nguồn]

Theo sách Đại Việt thông sử: Năm 1429, Trần Nguyên Hãn nài về hưu. Từ trước bại liệt, Nguyên Hãn đem rằng riêng rẽ với người thân trong gia đình cận: Nhà vua đem tướng mạo như Việt vương vãi Câu Tiễn, do đó, tao ko thể yên lặng hưởng trọn vui mừng sướng được. Lê Lợi nó mang đến Nguyên Hãn được về, tuy nhiên nhắn gửi rằng cứ 1 năm nhì đợt lại vô triều chầu vua. Ông về xã thực hiện nhiều mái ấm cửa ngõ, xây vì như thế gạch bông và đóng góp thuyền chở binh khí. Có người tố giác ông mưu đồ phản. Lê Lợi sai lực sĩ xá nhân bắt về chất vấn tội. Thuyền tiếp cận bến xã Đông Sơn, Trần Nguyên Hãn căm uất khấn trời rằng:

Nói xong xuôi đột nhiên trờ nổi gió máy vĩ đại thực hiện lật thuyền, tư mươi nhì lực sĩ xá nhân và Trần Nguyên Hãn đều chết trôi cả, chỉ mất nhì gia đồng bay bị tiêu diệt. Lê Lợi nghe tin cẩn, xuống chiếu tịch kí toàn bộ phu nhân con cái, ruộng khu đất của nả của ông. Cái bị tiêu diệt của Trần Nguyên Hãn được Đại Việt thông sử tế bào miêu tả không giống nhau vô 2 thiên truyện: Đế kỷ đệ nhất ghi ông tự động sát;^[16] Truyện Trần Nguyên Hãn lại tế bào miêu tả sau điều kêu ca của ông, gió máy vĩ đại nổi lên thực hiện lật thuyền khiến cho ông và 42 lực sĩ đều bị tiêu diệt, chỉ mất 2 gia đồng sinh sống sót.^[15]

Đề ganh đua văn sách vì thế vua Lê Thái Tông phát hành vô khoa ganh đua Hội năm 1442 – khoa ganh đua Hội trước tiên của hoàng triều Lê – đem nhắc tới việc Trần Nguyên Hãn ngăn chặn Lê Thái Tổ: "Đức Thái tổ Cao nhà vua tao lấy được thiên hạ, nhiều phen xuống chiếu cầu hiền hậu tuy nhiên không tồn tại một ai trúng tuyển chọn, trong những lúc ấy thì bọn Hãn, bọn Xảo ngầm nuôi mưu đồ gian". Người đỗ đầu khoa ganh đua này là Nguyễn Trực. Bài ganh đua của Nguyễn Trực đem đoạn ghi chép về Trần Nguyên Hãn:^[17]

"Bọn Hãn, bọn Xảo ngầm nuôi mưu đồ gian tham ghen ghét ghét bỏ hiền hậu tài đề bạt bè lũ. Bản thân mật bọn chúng tiếp tục chả đi ra gì, thì làm thế nào tiến thủ cử được nhân tài! Xem thế, dẫu Thái tổ Cao nhà vua đem nguyện vọng cầu hiền hậu, tuy nhiên bị bọn Hãn, Xảo tủ lấp hiền hậu tài, nên ko tìm kiếm ra. Người xưa đem câu: Ai tiến thủ CN tài, sẽ tiến hành ban thưởng nấc tối đa. Kẻ này tủ lấp tài năng, cần bị trị tội nặng trĩu. Vì thế, bọn Hãn, Xảo đang không bay ngoài sự trừng trị của Thái tổ Cao nhà vua. bè bọn chúng cũng chính là lũ Tứ hung đời Ngu, lại Tam giám đời Chu đó! Nhưng mặc dù có bọn xấu xa như bọn chúng, vẫn ko thể thực hiện lỗi được việc làm trị nước bấy giờ."

Chi tiết này lộ diện rằng 9 năm sau khoản thời gian Lê Thái Tổ tổn thất (1433), triều đình Lê vẫn coi Trần Nguyên Hãn là tội thần.

Di lụy và phục hồi[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Diên Ninh loại 5 (1455), nhân đại xá, vua Lê Nhân Tông ban chiếu trả lại ruộng nương của nả, nhằm biểu dương người dân có công tích cũ.^[18] Triều đình đời vua Lê Nhân Tông chỉ nhân ngày đại xá tuy nhiên thương mang đến hậu duệ những người dân tội phạm như Lê Sát, Nguyễn Trãi, Phạm Văn Xảo..., trả lại ruộng khu đất cũ mang đến bọn họ, chứ không hề thân oan mang đến bọn họ. Sau này, nhằm đãi đằng tấm long khoan hậu của Hoàng Đế, Lê Thánh Tông tiếp tục truy phong cho những tội thần như Lê Sát, Phạm Văn Xảo, Nguyễn Trãi v.v. tuy vậy mái ấm Lê tuyệt nhiên ko đả động gì cho tới Trần Nguyên Hãn. Nghĩa là những đời vua Lê vẫn coi ông là tội phạm. Đến đời mái ấm Mạc, triều đại cướp mái nhà Lê, ông vừa được truy phong là Tả tướng mạo quốc, Trung liệt Đại vương.^[19]

Nguyên nhân[sửa | sửa mã nguồn]

• Theo sách Đại Việt thông sử, quyển 2, Đế kỷ đệ nhị:^[20] Tháng 11, năm 1430, thổ tù ở châu Thạch Lam Thái Nguyên là Nông Đắc Thái và ở châu Thượng Lang links với Trần Hãn phản nghịch, Lê Lợi bèn thân hành và tuyển chọn binh ở bến bãi Bồ Đề, thịt Phạm Văn Xảo. Đến mon 2, 1431 Lê Lợi vượt qua lực lượng này, khiến cho Bế Khắc Thiệu thất bại chạy rồi bị tiêu diệt, bắt sinh sống được Nông Đắc Thái.

Đến mon 12, năm 1431, thổ tù Đào Cát Hãn ở Mường Lễ vì thế móc ngoặc với Phạm Văn Xảo, lại links với quân Ai Lao xâm lấn Mường Mỗi. Lê Lợi sai con cái trưởng Lê Tư Tề và tướng mạo Lê Sát đem quân tấn công, sau này lại tự động bản thân thân hành. Đến mon một năm 1432, Lê Lợi thịt tướng mạo Ai Lao là Kha Lại, Đào Cát Hãn cần chạy trốn, thay đổi Mường Lễ trở thành châu Phục Lễ. Đến mon 3, Lúc kéo quân quay trở lại kinh sư, thực hiện lễ hiến phù bên trên Thái miếu, Lê Lợi ban tờ chiếu vô bại liệt đem chép: Năm ngoái thằng Khắc Thiệu ở Thái Nguyên mưu đồ phản nghịch đích là vì thằng Hãn thủ đoạn, trong năm này Cát Hãn phản nghịch là vì thủ đoạn của Xảo... phàm lũ tôi nên lấy thương hiệu Hãn, thương hiệu Xảo thực hiện răn...^[21]

• Theo sách Đại Việt sử ký toàn thư, vụ việc Bế Khắc Thiệu và Nông Đắc Thái nổi dậy phản nghịch,sử chép rằng nhì người này ở khu vực giành nhau tự động lập, ko vì thế ai xui giục.^[22]
• Sách Khâm ấn định Việt sử thông giám cương mục chép vụ việc bọn họ Nông và bọn họ Bế phản nghịch và việc hạ mệnh lệnh bắt Trần Nguyên Hãn là 2 việc riêng rẽ rẽ, ko tương quan cho tới nhau; sách này cũng xác định Trần Nguyên Hãn bị gièm pha trộn vu cáo là đem mưu đồ phản. Khi rằng cho tới việc Lê Lợi tấn công xong xuôi bọn họ Nông và bọn họ Bế, ban chiếu kể tội bọn họ cho những điểm biết cũng ko rằng cho tới người không giống xui giục.^[23]

Theo sách Đại Việt thông sử của Lê Quý Đôn, vua Thái Tổ tuổi hạc già nua, lắm dịch, kinh hãi ngày sau chúa nhỏ (thái tử Nguyên Long mới nhất lên 8) thế quyền, những đại thần như Phạm Văn Xảo và Trần Nguyên Hãn "sẽ đem chí khác".^[24] Vì vậy, hiệ tượng Lê Lợi "tỏ đi ra trọng vọng tuy nhiên phía bên trong vẫn nghi hoặc. bè gian tham thần Trình Hoàng dựa, Lê Quốc Khí, Đinh Bang Bản, Nguyễn Tông Chí, Lê Đức Dư đón biết ý vua giành nhau dưng mật sớ răn dạy vua sớm trừ đi".^[25] Khi Phạm Văn Xảo và Trần Nguyên Hãn đã biết thành trừ vứt, vua Lê "hối hận, thương nhì người bị oan", hạ mệnh lệnh mang đến những kẻ tố giác ông về sau ko được tố giác ai nữa và mặc dù tài giỏi cũng ko được sử dụng nữa. Khi Lê Thái Tông (Nguyên Long) đăng quang, phụ chủ yếu Lê Sát ấn định người sử dụng lại bọn gian tham thần bại liệt tuy nhiên bị những quan liêu vô triều phản đối đành cần thôi.^[25]

• Theo chủ kiến phỏng đoán vô sách của group Phan Duy Kha, Lã Duy Lan,...:Ông ở trong tầm xoáy giành giành quyền lực tối cao vô triều đình mái ấm Lê thời hậu chiến. Có chủ kiến phỏng đoán rằng Trần Nguyên Hãn và Phạm Văn Xảo cỗ vũ Lê Tư Tề, con cái trưởng của Lê Lợi trong những lúc Lê Sát, Lê Ngân, Phạm Vấn... cỗ vũ người con cái loại là Nguyên Long. Khi phái Lê Sát thắng thế và Lê Tư Tề bị ruồng vứt, thì ông cũng ko rời ngoài hậu họa.^[24][26]

Lời bình của Trần Quốc Vượng[sửa | sửa mã nguồn]

Sử gia Trần Quốc Vượng bàn về chết choc của Trần Nguyên Hãn như sau:

Gia quyến và con cái con cháu đời sau[sửa | sửa mã nguồn]

Trần Nguyên Hãn đem 3 phu nhân. Với 2 phu nhân đầu, ông đem tía đàn ông. Lê Quý Đôn chép vô Lê triều thông sử rằng ông bị tóm gọn về kinh sư nằm trong người phu nhân loại tía và người con cái nhỏ mới nhất sinh (hài đồng tử). Sau Lúc ông bị tiêu diệt, Lê Lợi mang đến bắt nhì u con cái bà này về kinh quản chế, tài sản của Trần Nguyên Hãn bị tịch kí. Con con cháu ông không tồn tại ai bị thịt.

Theo tộc phả những chi bọn họ ở xã Sơn Đông, thị xã Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc,^[28] thì Trần Nguyên Hãn đem tía phu nhân, nhì người phu nhân đầu là:

• Bà cả (không ghi tên) người xã Cao Phong, xã Văn Quán.^[29] Ông bà sinh hạ được một đàn ông là Trần Doãn Hữu, tự động là Trung Khang. Trước Lúc ông Trần Nguyên Hãn xuống thuyền về kinh (theo mệnh lệnh triệu hồi của Lê Lợi), ông mang đến u con cái bà chạy trốn vô rừng Thần; sau quay về Sơn Đông.
• Vợ loại nhì là bà Lê Thị Tuyển.^[30] Ông bà sinh hạ nhì đàn ông là Trần Trung Khoản và Trần Đăng Huy, tự động là Trung Lương. Khi Trần Nguyên Hãn xuống thuyền về kinh, ông mang đến tía u con cái bà Tuyển chạy trốn quý phái xã Kẻ Nú, phủ Tam Đới thị xã Phù Khang, trấn Tây Sơn. Sau người con cái rộng lớn Trần Trung Khoản nối tiếp vứt đi và thay đổi đi ra bọn họ Quách.^[31] và Trần Đăng Huy thay đổi quý phái bọn họ Đào.

Các công trình xây dựng nối sát với thương hiệu tuổi hạc Trần Nguyên Hãn[sửa | sửa mã nguồn]

Trần Nguyên Hãn được rất nhiều xã ở Sơn Đông và những vùng xung xung quanh lập đền rồng thờ, tuy nhiên "chính tự" (nơi thờ tự động chủ yếu, được thừa nhận và ghi vô "tự điển"^[32]) là đền rồng Tả tướng mạo. Đền này được xây tức thì bên trên nền mái nhà cũ của Trần Nguyên Hãn.^{[cần dẫn nguồn]}

Xem thêm: hunter x hunter char

Nhiều di tích lịch sử ở Sơn Đông lúc này được nghĩ rằng đem tương quan cho tới những hoạt động và sinh hoạt của Trần Nguyên Hãn như rừng Thần, váy đầm Rạch, cống Khẩu... đầm Tó là điểm ông luyện thủy quân sau khoản thời gian tiếp tục trí sĩ về mái ấm và mang đến đóng góp thuyền rộng lớn. Chợ Gốm là điểm Trần Nguyên Hãn từng hành nghề ngỗng cung cấp dầu. Hiện ni, dân xã này vẫn thực hiện nghề ngỗng xay dầu kề bên những nghề ngỗng tay chân khác ví như thực hiện gốm, tô, mộc.^{[cần dẫn nguồn]}

Trần Nguyên Hãn cũng rất được đúc tượng và thờ ở di tích lịch sử vương quốc đền rồng Như Độ, nằm trong xã Như Hòa, thị xã Kim Sơn, tỉnh Tỉnh Ninh Bình. Lễ hội đền rồng Như Độ ra mắt vô 14-15 mon Giêng vô trong thời hạn Tý, Ngọ, Mão, Dậu.

Tên của ông được bịa đặt mang đến nhiều mặt phố và ngôi trường học tập bên trên những thành phố Hồ Chí Minh Việt Nam: bên trên quận Hoàn Kiếm (thành phố Hà Nội), quận Lê Chân (thành phố Hải Phòng), Thành phố Đồng Hới, thành phố Hồ Chí Minh Thành Phố Đà Nẵng, phường Phước Hòa Thành phố Nha Trang, Thành phố Vũng Tàu, Q8 Thành phố Xì Gòn, thành phố Hồ Chí Minh Hạ Long,... và ở Lập Thạch quê nhà ông.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Đại Việt thông sử, Lê Quý Đôn, Nhà xuất bạn dạng Khoa học tập xã hội, 1978
• Đại Việt sử ký toàn thư; Soạn fake Lê Văn Hưu, Ngô Sĩ Liên,...Dịch fake Viện sử học tập Việt Nam; Nhà xuất bạn dạng khoa học tập xã hội thủ đô hà nội, 1993.
• Văn hóa VN – tìm hiểu tòi và suy ngẫm, Trần Quốc Vượng.
• Thuyết Trần, Trần Xuân Sinh, Nhà xuất bạn dạng Hải Phòng Đất Cảng 2003.
• Đất nước VN qua quýt những đời, Đào Duy Anh, Nhà xuất bạn dạng Văn hóa tin tức, 2005
• Lịch sử Việt Nam: chất vấn và đáp, Lê Văn Lan, 2004.
• Đại cương lịch sử dân tộc Việt Nam, Nhà xuất bạn dạng giáo dục và đào tạo, 2006, tập luyện 1.
• Việt sử giai thoại, Nguyễn Khắc Thuần, Nhà xuất bạn dạng giáo dục và đào tạo, 2003, tập luyện 5.
• Nhìn lại lịch sử, Phan Duy Kha, Lã Duy Lan, Đinh Công Vĩ, Nhà xuất bạn dạng Văn hóa tin tức, 2003.
• Khởi nghĩa Lam Sơn, Phan Huy Lê, Phan Đại Doãn.
• Từ điển chức quan liêu Việt Nam, Đỗ Văn Ninh, Nhà xuất bạn dạng Thanh niên, 2006

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]